Sterven !

Heel verdrietig maar toch wil ik dit onder de aandacht brengen, vele voelen zich schuldig bij het overlijden van hun dierbare hond (of ander dier) het besluit moeten nemen om hun dier verder lijden te besparen.                                           Filosofietjes op de vrijdagmiddag

Fosterhonden zijn leuk om over te schrijven. Hun berichten worden door jullie altijd lekker veel geliked en van commentaar voorzien, heerlijk.

Mijn werk als advocaat is heel anders en gaat bijna nooit over fosterhonden. Ja, één keertje, dat verhaaltje krijgen jullie nog wel eens. Rechtszaken gaan over van alles: fokkers en kopers, ruzie over eigendom van de buurtkat, aansprakelijkheid, stikkende varkens, gevonden duiven, je kunt het zo gek niet verzinnen. Het wordt een leuk boek. Ooit.

Dierenartsen en eigenaren maken daar een aanzienlijk deel van uit. Uit al die zaken, en overigens ook uit mijn lopende promotie-onderzoek, komt een belangrijk element steeds naar voren. Onvrede over de dood van onze dieren. En dan heb ik het even niet over ellendige slachtperikelen, maar over onze huisdieren. Voor onze huisdieren hebben we het verstand en het vermogen om hen een lijdensweg te besparen, om te zorgen dat ze niet dagen-weken-maandenlang hoeven worstelen in een stervensproces. Huisdieren zijn daarin zoveel beter af dan veel mensen, we hebben alles tot onze beschikking, en toch is er zoveel wrok, wroeging, spijt, schuldgevoel en boosheid. Als het een zaak wordt moet de dierenarts het ontgelden, maar vergeet nooit dat wij als eigenaren die beslissing moeten nemen.  

We houden zielsveel van onze dieren en willen alles voor hen doen. En omdat we zoveel van hen houden willen we geen afscheid nemen. Het is een glijbaan met spijkers: je kunt niet terug, je kunt niet weg, je moet eraf en het gaat ontzettend pijn doen. Been there, seen it, done it, en zelf ook wel eens te lang gewacht, echt. Maar juist door al die zaken die ik zie langskomen denk ik: oh jongens, durf te kiezen voor sterven. Bij huisdieren hebben we de mogelijkheid van euthanasie. Euthanasie betekent letterlijk vertaald “goede dood”. We kunnen onze dieren een goede dood geven maar we doen het niet.  Inmiddels ga ik rillen bij: “ik wil dat hij zijn eigen huis nog kan zien”, “hij eet/drinkt/kwispelt nog”, “hij geniet nog als hij naar buiten kijkt”, “hij krijgt toch pijnstillers”, “hij verdient nog een kans”, “hij heeft nu net een goede dag”, “we kijken het weekend nog even aan”, “het zou mooi zijn als hij in zijn slaap overlijdt”.

Oneliners, die er in “mijn” dossiers vooral toe leidden dat het dier gillend van pijn in het weekend of ‘s nachts naar een vreemde dierenarts moest worden gesleept. Dat hij niet met de kop op schoot rustig insliep maar pijnlijk en benauwd in de auto stikte. Dat hij op tafel bij de vreemde avonddierenarts door zijn poten zakte omdat het aangetaste orgaan scheurde en daar leegbloedde. Dat hij na een of meer zware operaties eigenlijk alleen maar pijn had en toen alsnog overleed. Dat hij ’s nachts eenzaam in zijn mand lag met pijn en toen in het donker zijn laatste adem uitblies. Dat zijn laatste ervaring niet een liefdevolle knuffel was, maar een autorit met een gestresst baasje en een sleeppartij over de stoep door de voordeur.

Pijnstillers stillen niet alle pijn. Een dier heeft geen besef van een weekend. “Ik wil hem nog een kans geven” begint niet voor niets met IK. En als je terminaal zieke dier vandaag een goede dag heeft, waarom zou je dan wachten op nog een slechte dag? Dieren overlijden bijna niet spontaan in hun slaap, tenzij ze al heel lang ziek waren en de essentiële organen midden in de nacht echt niet meer konden. Eten en kwispelen doen sommige dieren bij wijze van spreken twee weken na hun dood ook nog.

Een goede dood verkort niet het leven, een goede dood verkort en verzacht het sterven.
Liever een week te vroeg dan een uur te laat.

Ik kwam dit stukje tegen op facebook, stond geen bron bij, maar mag gedeeld worden....heel veel verdriet veroorzaakt een overlijden van een dier, het besluit moeten nemen om je hond in te laten slapen, misschien geeft dit stukje een beetje rust als het besluit genomen moet worden.....

Willemijn dank je voor het delen.

Toen ik het las dacht ik aan Tosca,haar heb ik laten inslapen op een goede dag.

Haar laatste dag,nu bijna 2 jaar geleden lag ze in het zonnetje,heeft ze nog even lekker gewandeld.......het verscheurt je.

Het was niet Ik maar Tosca....

Beter een week te vroeg dan 1 dag te laat.

Ik sla deze tekst op en als die afschuwelijke dag aanbreekt dat ik waarschijnlijk weer moet beslissen dan zal ik dit lezen en het zal mij sterken in mijn besluit.

Amen. 

En toch is niet iedere dood die komt hetzelfde. Ik lees hier ook geregeld wat is opgesomd. En de rit naar de dierenarts kan ook ik mij pijnlijk herinneren. Zelfs dankzij de DA die een injectie gaf met een middel waar mijn hond al jaren niet tegen kon. Daarom een hals over kop besluit om direct weer terug te gaan om in te laten slapen. Soms komt het plotseling. En misschien te laat. En soms is de DA nalatig om te weigeren een dier met spoed na te laten kijken terwijl deze plots flink ziek is. Dat honden al langer ziek zijn en thuis versterven aan orgaanfalen omdat het baasje ze thuis zelf wil laten sterven gaat er bij mij niet in. Snap ook niet dat een DA daarmee akkoord zou gaan.

En toch he, vind ik dat een ander daar nooit zo makkelijk over kan praten als de eigenaar zelf. Iedereen gaat er anders mee om, en ik zou nooit maar dan ook nooit tegen iemand zeggen: joh, kies eens voor inslapen.   

Natuurlijk zijn er extreme voorbeelden en wil ik hiermee niet zeggen dat je dat dier maar dood moet laten bloeden, of moet wachten tot hij naar adem ligt te happen en uiteindelijk zelf stikt. Maar ergens steekt het mij een beetje. Als mijn dier zich inderdaad nog vermaakt, en kwispelt, maar wel pijnstillers heeft en daarbij nog wat ouderdomskwaaltjes, dan heb ik geen reden om te kiezen voor inslapen. Dan zouden er waarschijnlijk heel wat honden, ook hier op het forum, niet meer leven. Als eigenaar verlies je inderdaad soms het vermogen om eerlijk te oordelen, maar ik vind het ook niet meer dan logisch dat een eigenaar zich vastklampt aan ieder positieve ding dat er nog is. Daarom zou ik destijds toen Bink nog leefde en al die hernia's en spondylose bleek te hebben, het heel vervelend hebben gevonden als iemand zei: joh, laat maar inslapen. Met een scheut pijnstillers en supplementen heeft hij nog 2 jaar lang een fijne tijd gehad en daar ben ik heel blij mee. Als Beer oud mag worden, en op een moment last krijgt van zijn poten en  voortgetrokken moet worden in een bolderkar, dan doe ik dat met alle liefde van de wereld. 

Tja. Geen DA die.mij verplicht mijn hond in te laten slapen als ik het nog geen tijd vind. Zou jij je dat wel.op laten leggen?

Fijn dat je het meedeelt Willemijn ik heb queenie onverwacht moeten laten inslapen daar ze aan het stikken was en ik juist tijd had da te doen komen ze is amper 2 weken ziek geweest medcyn gehad en hielp niet da keer bij geweest dacht steeds zal nog goed komen doch geefthet sterkte me wel te weten dat ze niet meer lijd 

Daar gaat het niet om, verplichten om je dier in te laten slapen, gaat er om dat vele zich schuldig voelen om het besluit te moeten nemen.....geen ene dierenarts zal je dat verplichten, gaat er om dat je je niet schuldig moet voelen als je voor het welzijn van je dier gaat....

Liz je kunt dat vertalen naar de Wet  Dieren.... Als een dier zo ziek is dat het beter ingeslapen kan worden en de prognose zeer slecht is, ook volgens de dierenarts, en het baasje weigert, kan er zelfs bestuursdwang op gezet worden bij een melding van de DA. Dan heb je wat....en het dier help je ook niet in zo'n situatie door hem weer mee naar huis te nemen en hem te laten lijden tot hij zelf het loodje legt. En dan heb ik het niet over de laatste zorg tot het niet meer gaat en dan alsnog ingeslapen wordt. Maar...de situatie die egoïsme van het baasje heet. Het geen afstand kunnen doen en geen beslissing durven of kunnen nemen terwijl het niet anders kan. Het laten lijden. En maar hopen dat hij morgen zelf dood is gegaan. Die stille en ver weg gestoken gedachte....dat is het egoïsme.

" Daar gaat het niet om, verplichten om je dier in te laten slapen, gaat er om dat vele zich schuldig voelen om het besluit te moeten nemen.....geen ene dierenarts zal je dat verplichten, gaat er om dat je je niet schuldig moet voelen als je voor het welzijn van je dier gaat.... "

Willemijn, baasje van Bams.......en Ogin

Zo lees ik het ook Willemijn,eigenlijk een ruggesteuntje voor mensen als ze het moeilijke besluit hebben genomen. 

Even bij stilstaan dat we ons dier niet nodeloos laat lijden omdat ...ik kan niet zonder,ik kan hem niet missen......ikke,ikke....

Juist...Monique..het gaat erom dat eigenaars als het zo ver is zich niet schuldig moeten voelen, hoe vaak lezen we dat hier niet...ik voel me zo schuldig dat ik het besluit heb genomen......een ruggesteuntje als het zo ver is, niet willen en kunnen afscheid nemen, juist omdat ze zich schuldig voelen.....

Ben het met jullie Monique en Willemijn hun verlossen van pijn en lijden is ook houden van heb het ook me altijd schuldig gevoeld hoewel ik niet meer helpen kon en ze niet lang ziek is geweest weet ik nu dat ze niet meer lijd 

Iets wat we wel weten Willemijn, maar waaraan we zeker zo nu en dan nog eens aan herinnerd mogen worden.  Fijne post.

Tja, ik heb altijd wel momenten dat ik denk, ja maar Faro groef nog een kuil in de tuin de dag voor zijn spuitje, maar ik had hem niet 2 weken willen zien lijden.. langer laten leven was alleen voor mezelf geweest, niet voor Faro, want die was alleen maar zieker en zieker geworden, en beter kon het nooit meer worden.

" Daar gaat het niet om, verplichten om je dier in te laten slapen, gaat er om dat vele zich schuldig voelen om het besluit te moeten nemen.....geen ene dierenarts zal je dat verplichten, gaat er om dat je je niet schuldig moet voelen als je voor het welzijn van je dier gaat.... "

Willemijn, baasje van Bams.......en Ogin

Heel goed artikel.

En mooi gezegd Willemijn

Zelf zou ik niet snel tegen iemand zeggen dat diegene beter z'n hond ik kan laten slapen. Maar ik heb wel altijd gezegd tegen m'n ouders en vriend of ze het aan mij aan willen geven als ze het idee hebben dat mijn grenzen beginnen te verschuiven. Omdat ik elke dag mijn hond zie dan kan kleine achteruitgang minder snel opvallen. Als mijn ouders Binkie een tijd niet gezien hebben zullen ze dat misschien eerder doorhebben. Of als ik het niet wil zien. Ik hoop dat als zijn tijd daar is dat ik de juiste keuze op het juiste moment kan maken. En tot die tijd genieten we nog lekker :) 

Toch curieus, want toen ik het tijd vond om Chico in te laten slapen was het vrijdagmiddag en te druk wegens operaties. Ik wou juist het weekend vóór zijn, maar dat kon niet. Ik heb toen pijnstillers gehad. Dat zullen dierenartsen toch niet voor niets doen. Nu was dit een gevalletje artrose/hernia/ouderdom, maar toch.

Kwam nog bij dat de dierenarts die we daarvoor hadden gehad was overleden, dus daar konden we ook niet terecht.

" Daar gaat het niet om, verplichten om je dier in te laten slapen, gaat er om dat vele zich schuldig voelen om het besluit te moeten nemen.....geen ene dierenarts zal je dat verplichten, gaat er om dat je je niet schuldig moet voelen als je voor het welzijn van je dier gaat.... "

Willemijn, baasje van Bams.......en Ogin

Dat is het punt niet Willemijn.

Ik dus niet,dat zou ik Vigo nooit aandoen....ik praat nu niet makkelijk want Vigo is ook niet orde.

Het gaat er niet om dat ik dit niet voor hem over heb,mijn liefde niet groot genoeg is.

De grens ligt voor ieder anders....daarom past het artikel van Willemijn goed bij mij hoe ik er in sta.

De grens van hondwaardigheid vult ook iedereen anders in.

Tosca had ik nog een half jaar extra kunnen geven als ik haar chemo had gegeven.

Langer zat er niet in,dan hoef ik niet lang na te denken,heb niet gewacht ondanks dat ze genoot van haar leven maar ik ging niet wachten tot ze zou stikken want dat zou gebeurt zijn.

Heb een hond van 14 jaar gehad,geen dag ziek,op een ochtend niet meer kunnen op staan,creperend van de pijn.

De da het is waarschijnlijk een tumor als ik zijn buik zo bevoel....geen minuut langer heb ik hem laten lijden.

Heb hem verder niet meer laten onderzoeken,ik wist en voelde het dat het einde verhaal was.

Ik prijs mij zeer gelukkig dat de meeste van mijn honden een mooie leeftijd hebben bereikt. Heb ze verwelkomd in mijn huis in mijn hart en heb ze begeleid bij hun sterven zonder dat ik ook hun lijden  gerekt heb.

Want het kost zoveel kracht en liefde om je hond waar je zo intens van houdt op tijd te laten gaan.

Vigo is mijn 5e hond er zijn er al 4 voor gegaan.

Zo kijk ik er ook tegenaan Monique.

Ik heb kapitalen voor ze over als ze ziek zijn of wat mankeren. Operaties, dagelijkse dierenartsbezoekjes, wat dan ook. Maar er moet wel zicht op een zelfstandige en hondwaardige toekomst zijn (ook al zou dat dan een half jaar zijn). Daarin vermenselijken we de dieren te snel. Zo gauw ik niet meer geloof in herstel en de hond zou niet meer zelfstandig of pijnvrij kunnen rondlopen, een vooruitzicht heeft met een snel aflopende ziekte met vooruitzicht op slechts een half jaar verlenging met alle gevolgen tussentijds van dien zonder garantie, of wat dan ook soortgelijks, dan vind ik het niet hondwaardig meer. Dat is voor mij de grens en zou ik het dier niet aan willen doen. Mijn beslissing kan dan ook best abrupt zijn daarin. Ik moet er in geloven en als dat gevoel weg is.....dan kies ik voor mijn dier en houd het op.

En toch.....wil dat ondanks het bovenstaande stukje niet zeggen dat je geen schuldgevoel kunt hebben. Zoals het inslapen soms erg naar kan verlopen bezorgt mij weleens een schuldgevoel. Heb zowel bij een paard als mijn vorige hond een zeer onrustig inslapen mee moeten maken (lees vechten er tegen en lange duur met stuiptrekkingen en stikkende geluiden) en dat gaat je niet in de koude kleren zitten. Gewoon schuldgevoel dat het inslapen niet rustig en zacht verloopt voor het dier.

Trouwens met mijn katten was ik daar ook resoluut in.

Poes van 18 jaar,kon niks meer als je haar neerzette,viel ze omver.....de da...het kan iets neurologisch,iets....we kunnen haar onderzoeken.

Het diertje was mensenschuw de da kon haar zo oppakken....heb haar ter plekke laten inslapen.

Mijn oud katertje,die redde de kattenbak niet meer,was al zo mager geworden uit ouderdom,de da kon niks vinden.

Op een dag gaf hij zo ijzenlijke,pijnlijke kreet,hij kreeg zijn achterpootjes niet meer uit de kattenbak....dezelfde middag heb ik hem laten inslapen.

Je moet het die oude diertjes niet meer willen aandoen eens houdt het op.

Heb al verschillende honden in laten slapen, eentje een sharpei Diesel waarvan ik dacht dat hij alleen een verstopping had, daar heb ik me schuldig over gevoeld, niet zo naar hem toe, want toen ik wist wat hij had heb ik hem gelijk in laten slapen, wel naar de kinderen toe. Stonden voor het raam te wachten en ze zien mij huilend uitstappen. Pas onze Jackie in laten slapen, zei al tegen de kinderen, houdt er rekening mee dat ik hem niet levend mee terug neem. Nou waren ze voorbereid, zo n beetje dan....als het echt niet meer kan en ik bespaar heel veel leed dan laat ik ze liever gaan voor hun zelf.

Hier het boekje van Hugo van Duijn, "Zijn we niet te vroeg". Overdenkingen mbt wel of niet inslapen 

http://www.dierenkliniekdehaardstede.nl/euthanasie/