of bestaat jaloezie wel bij honden...?

hallo allemaal!

ik ben aan de hand van het topic van ingrid (http://www.hondenpage.com/hondenforum/52908/jalourzie-bestaat-niet.php) eens gaan zoeken op het internet...niemand schijnt namelijk écht te weten of ze dit gevoel nu wel of niet ervaren...
ik kom een aantal stukken tegen waarin wordt beweerd dat jaloezie toch echt niet in een hond opkomt maar...ik ben ook een stuk tegengekomen waarin wordt beweerd dat het een gevoel is dat wel degelijk bij honden voorkomt...:


In 2005 ben ik afgestudeerd in de cognitieve psychologie en in mijn afstudeerscriptie behandel ik het wetenschappelijk onderzoek naar emoties bij dieren. Nog steeds ben ik erg geïnteresseerd in de psychologie van het dier, voornamelijk van de hond. De komende tijd zal ik veelal schrijven over de belevingswereld van honden. In deze eerste column geef ik u in het kort wat achtergrondinformatie.

Lang werd aangenomen dat dieren een soort machines waren zonder ook maar enige vorm van emotie, laat staan bewustzijn. Charles Darwin (1809-1882) was een uitzondering op deze regel. Zo zag hij honden bijvoorbeeld als speciale dieren die vergelijkbaar waren met de mens, en korte tijd stonden hun emoties en intelligentie volop in de belangstelling. Door de groeiende behoefte aan objectief wetenschappelijk onderzoek verdwenen de theorieën van Darwin helaas weer helemaal naar de achtergrond.

Er brak een periode aan waarin de wetenschap totaal geen aandacht besteedde aan gedachtes, emoties en bewustzijn, zowel bij mens als dier. Het werd als onwetenschappelijk beschouwd zaken te onderzoeken die niet direct observeerbaar waren. Daarnaast geloofde men eenvoudigweg niet dat dieren in staat waren emoties te ervaren.

Sinds de jaren ’70 van de vorige eeuw kwam het onderzoek naar de dierlijke psychologie echter langzaam weer op gang. En al heerst er nog veel scepsis, tegenwoordig accepteren steeds meer wetenschappers dat dieren een rijk gevoelsleven hebben. Zij beseffen dat het lastig is die innerlijke wereld te onderzoeken maar vinden dat geen reden om het idee bij voorbaat al te verwerpen.



Er worden steeds meer methodes ontdekt waarmee er wél, op verantwoorde wijze, onderzoek kan worden gedaan naar dit onderwerp. Natuurlijk worden hiervoor vaak apen gebruikt, maar er is een groeiende interesse in het gedrag, de psyche, en het emotionele leven van honden. Steeds vaker komen er hier dan ook nieuwsberichten over naar buiten. Onlangs is er bijvoorbeeld nog aangetoond dat honden over een rechtvaardigheidsgevoel beschikken en dat dit zich kan uiten in, bijvoorbeeld, jaloezie. Dit is extra opvallend omdat jaloezie gezien wordt als een zogenaamde secundaire, meer complexe, emotie. Er zijn dus duidelijke verschuivingen aan het optreden in de opvattingen over dierlijke emoties en de mogelijkheid daar onderzoek naar te doen. Toch klinken er vanuit de wetenschappelijke wereld nog veel bezwaren. In een volgende column vertel ik u graag meer over één van de belangrijkste bezwaren; het antropomorfisme, ofwel het toeschrijven van menselijke eigenschappen aan dieren.

(http://www.uwhondenkat.nl/honden/hondencolumns.php?column=48)

wat denken jullie...? ik begin te twijfelen hierdoor...

groetjes floor!

tsja, ik vind het een moeilijk onderwerp. De vraag blijft; is het daadwerkelijk jaloezie, of geven wij mensen het gedrag van de hond graag een naam en is die naam dan jaloezie?

Ik weet dus ook niet goed of een hond daadwerkelijk jaloers is, of bijvoorbeeld andere honden weg jaagt wanneer de baas die aait, omdat de hond vindt dat hij de leider is, en dus de roedel tegen dit potentiële gevaar moet beschermen..

Lastig lastig... Doch zeer interessant!

ja ik weet het ook niet hoor...was eerst heilig ervan overtuigd dat honden dit gevoel niet konden hebben maar ik begin te twijfelen...waarom ook eigenlijk niet? maar dan kom ik inderdaad weer uit bij dat wij mensen alles graag een naam willen geven, hokjes plaatsen, en dat het misschien wel heel iets anders is...
jammer dat dit nog niet wetenschappelijk is bewezen want ik zou het graag weten...

misschien (hopelijk) komen er nog een paar verhelderende gedachten langs

Zou een hond zich niet gewoon willen verzekeren van z'n positie? Als een ander aangehaald wordt zou zijn positie wel eens bedreigd kunnen worden en dus moet je dan wel even laten zien dat het jou plekje is.

Een uitstapje naar mensen. Als je een relatie hebt en jou vriend/in geeft aandacht aan een ander voel jij je bedreigt in je positie. Stel nou dat je vrien/in die ander leuker vindt. Wat ga je dan doen? Juist je gaat je best doen om je positie duidelijk te maken, maar je gaat ook overdreven je best doen om te laten zien dat jij de leukste, de beste bent voor die positie.

Is dat een definitie van jaloezie?

hm.. In feite denk ik wel dat dat jaloezie is Petra. Maar bij mensen komt er ook echt een gevoel bij kijken. Zou dat bij honden ook zo zijn? En willen die honden dat plekje beschermen omdat ze denken dat ze de leider zijn (roedel) of omdat ze bang zijn hun geliefde baasje kwijt te raken aan een andere hond??

ja een beetje wel...je wil de aandacht maar verwacht hem niet genoeg te krijgen waardoor je bang wordt je positie te verliezen...
het is van mij en niet van jou...klinkt in mijn oren als jaloezie maar ik kan het mis hebben

@inge
ik denk niet dat ze zich leider voelen op dat moment maar wel weten dat als ze aandacht vragen het ook krijgen...nu komt daar een tweede hond aan en die zou dat wel eens kunnen verstoren..weg ermee! in dat opzicht vind ik het een beetje jaloers maar ook zeker verwent klinken...

Inge

En willen die honden dat plekje beschermen omdat ze denken dat ze de leider zijn (roedel) of omdat ze bang zijn hun geliefde baasje kwijt te raken aan een andere hond??

Ik denk geen van beide. Ik denk dat de hond echt gewoon bezig is zich zeker te stellen in zijn positie mbt de roedelleider.

@ Petra: dan bedoel je de plek na de leider? Gewoon überhaupt zijn positie in de roedel?

Ja gewoon z'n plekje in de roedel ten opzichte van jou, niet de rang in de roedel.
Deze rangpositie is meer iets tussen de honden onderling en staat niet direct in relatie tot jou.
In tegenstelling tot z'n plekje verzekeren ten opzichte van jou als roedelleider waar het nu over gaat.

Jip staat lager in rang dan Lily, maar als ik uitgebreid aandacht aan Lily geef moet hij echt wel even ook duidelijk maken dat ik hem niet moet vergeten. Dit zegt niets over zijn positie ten opzichte van Lily.

en dat wat jij nu verteld klinkt mij dus als jaloezie...heeft niks met rangorde te maken maar puur met het feit dat ze bang zijn om vergeten te worden of niet genoeg te krijgen...

Laten we het er maar gewoon over eens zijn, dat we het er nog niet over eens zijn.

hahahahahahahaha dat sowieso

Heel intressant ja, ik twijfel ook, het is ook best lastig om los te laten wat je altijd als vaststaand feit geleerd hebt, een hond kent geen gevoelens van jaloezie en punt daar werd ook verder nooit op ingegaan, het was gewoon zo.

Maar ik twijfel nu ook, of misschien niet eens meer als ik dat artikel zo lees lijkt het me sterk dat alleen mensen zulke gevoelens hebben, wie zegt dat dieren ze niet net zo goed kunnen hebben.

Als mijn vriend en ik elkaar knuffelen komt Lola er altijd bij en wil ook aandacht, is dat jaloezie of vindt ze het gewoon raar en wil de boel sussen, of iets anders...wie zal het zeggen.

Ben nog wel benieuwd naar haar volgende colom die gaat over het toedichten van menselijke gevoelens aan dieren.

volgens mij is die er al, ik zal even zoeken

De angst voor antropomorfisme
Geschreven door Charlotte Post op 12 feb '09 11:33


Zoals beloofd zal ik u in deze column uitleggen wat antropomorfisme betekent en waarom het vaak gezien wordt als een obstakel bij wetenschappelijk onderzoek naar emoties bij dieren. De definitie van antropomorfisme luidt: het toekennen van menselijke eigenschappen aan niet-menselijke dieren. Zeggen dat een hond blij, verdrietig of boos is, wordt dus gezien als antropomorfisme. Ik hoor u denken: ‘waarom is dit nu zo’n probleem?’ Dat zal ik uitleggen.

In de wetenschap is objectiviteit heel erg belangrijk. En het is nu eenmaal erg lastig objectieve resultaten te verkrijgen over de innerlijke belevingswereld van dieren.



Maar wat is het alternatief? Als we onze eigen taal niet kunnen gebruiken om iets te zeggen over wat er in onze honden omgaat, hoe kunnen we dan ooit bepalen welke emoties ze ervaren? We kunnen nu eenmaal niet in hun hoofd kruipen, net zomin als we dat bij andere mensen kunnen. Waarom zouden we bijvoorbeeld niet kunnen zeggen dat een hond oprecht blij is als hij buiten lekker aan het rennen en spelen is? Dit zou ik in ieder geval wel over mijn eigen honden willen zeggen. En zo kan ik nog veel meer (menselijke) emoties opnoemen waarvan ik zeker weet dat zij ze ervaren.

We kunnen niet anders dan hun gedrag interpreteren vanuit onze eigen taal. We spreken immers geen ‘honds’. Door middel van antropomorfisch taalgebruik worden de emoties van onze honden juist meer toegankelijk voor ons en voor andere mensen. We kunnen hun gevoelens op die manier beter begrijpen en uitleggen. Dit betekent natuurlijk niet dat een hond (en elk ander dier) emoties ervaart op dezelfde manier als mensen. Antropomorfisme dwingt ons niet afbreuk te doen aan hun perspectief, integendeel. Serieuze aandacht voor hun belevingswereld geeft ze juist het respect en de waardering dat ze verdienen.



Ook bij het wetenschappelijk onderzoek naar dierlijke emoties kunnen we antropomorfisme als een hulpmiddel zien. Zorgvuldige en kritische antropomorfische beschrijvingen kunnen dienen als bron van informatie waaruit wetenschappers hypotheses voor nader onderzoek kunnen ontwikkelen, als zij er maar voor open staan.

Ter afsluiting een mooie quote van de bekende bioloog Frans de Waal: ‘Soms lees ik dat iemand met groot gezag beweert dat dieren geen intenties en gevoelens hebben, en dan vraag ik me af: ‘Heeft die man soms geen hond?’

In de volgende column vertel ik u graag meer over wat ik zoal allemaal meemaak met mijn eigen honden.

Ah thanx Floor, en ook weer heel intressant, kan me er helemaal in vinden in wat deze Charlotte schrijft.

ja ik ook! echt goed, in mijn beginverhaaltje staat de link van haar site...leuk om even te kijken, staan nog meer columns van haar en andere

hahaha, ik ben t met Els 2 eens!

Het is denk ik ook een kwestie van definitie (zoals alles ) Volgens Wikipedia is jaloezie dat ... men datgene wenst te krijgen wat een ander reeds heeft gekregen.

Nou heel simpel bekeken zijn honden dus wel jaloers. Hond A wordt geaait, hond B ziet dat en wil dat ook. Waarom hond B dat wil doet er dan eigenlijk niet toe, volgens de definitie is hond B dus gewoon jaloers.

Maar... jaloers in de zin van dat hond B een hekel heeft aan hond A omdat hond A gisteren en eergisteren ook al een aai heeft gehad en hond B niet, nee dat niet. En ook niet omdat hij bang is dat hond A straks misschien weer een aai gaat krijgen.

Ik denk dus wel dat honden een soort jaloezie kennen, maar héél beperkt.

ja hélemaal mee eens jeroen! beperkt inderdaad...ik denk dat ik dat de beste en aannemelijkste tot nu toe vind

ik denk niet dat het egt jaloezie is maar eerder rangorde. Als je een lief hondje thuis heb en je neemt er dan nog een puppy bij die meer aand8 krijgt klopt dat voor de hond natuurlijk niet. dus zal de dominante hond waarschijnlijk zijn plek claimen. ook maar een theorie van mij

Een onderzoeker uit Australië Frederike Range ontdekte dat honden een bepaalde vorm van "Fair Play" kennen. Haar team begon met een groep honden die het commando "poot" al kenden en gaven een poot terwijl ze wisten dat ze daar geen koekje, snoepje of iets dergelijks voor kregen, maar als zij zagen dat sommige honden wel een beloning kregen en zij niet hielden zij er mee op! Honden zijn niet de enigste die zich beledigt voelen wanneer ze niet eerlijk worden behandeld. Een soortgelijk experiment werd ook bij apen gedaan en die vertoonden ook jaloers gedrag wanneer de één wel beloond werd en de ander niet. Het is zeer waarschijnlijk dat dit het gevolg is omdat deze dieren in een coöperatief vennootschap leven.

In mijn beleving kennen honden zeker verschillende emoties waaronder jaloezie.
Raar dat mensen pas dingen (durven)aannemen als er een of ander onderzoek naar is gedaan...

ooh echt! vet
ja ik weet het niet, vond dat van jeroen echt wel heel aannemelijk...ben in ieder geval van mijn standpunt dat ze het gevoel niet kennen afgestapt...

@mariaa
ik lees dingen en wat mij het aannemelijkste lijkt "geloof" ik...maar dat wil niet zeggen dat ik niet van gedachte kan veranderen....en dat geld niet alleen voor mij

en wat betreft andere emoties dan?
Welke emoties voelt een hond dan wel?
Blijdschap, verdriet, heimwee, boosheid,
angst, waarom (een aantal van) deze wel
een geen jaloerzie?