agresief bij eten?

De Puppy en de Jonge Hond - Over Opgroeien
Puppies, opgevoed door hun eigen soort, worden perfecte honden.
Wolven die wolvenpuppies opvoeden, leveren perfecte wolven af, voorbereid op een bestaan als ‘overlevers’. Wanneer mensen puppies opvoeden, raken ze in de problemen. Waarom?

Ten eerste gunnen wij de puppies geen natuurlijke opvoeding die ze wel zouden en moeten krijgen als ze waren grootgebracht door andere honden. Ten tweede verwachten wij van de hond dat hij onze mensenregels respecteert, regels die vaak voor de hond geen enkele betekenis hebben. Wij houden geen rekening met de leeftijd van de hond, noch met zijn ontwikkelingsfasen en mogelijkheden. Het resultaat is dat de hond er niet in slaagt te voldoen aan onze te hoge verwachtingen.

Puppies die opgroeien temidden van hun soortgenoten leren geleidelijk aan zelfcontrole te krijgen, iets dat ze nodig zullen hebben als volwassen honden. En ze leren dit heel goed! Als volwassen hond hebben zij alle zelfcontrole verworven die nodig is om te overleven. Wij moeten leren puppies op een dergelijk manier op te voeden, op een natuurlijke wijze, zoals zij zouden zijn opgevoed door andere honden vanaf de geboorte tot aan de volwassenheid.

Puppy vergunning
De eerste en belangrijkste fout die wij als puppy eigenaren maken, is ons verwachtingspatroon en onze eisen naar de pup toe zo hoog te stellen dat de pup daaraan met geen mogelijkheid kan voldoen. In de natuur en daar waar honden op een natuurlijke wijze mogen opgroeien in een roedel, leren ze geleidelijk zichzelf te beheersen. Tot ze ongeveer 16-20 weken oud zijn, hebben zij een zogenaamde ‘puppy vergunning’. Zij dartelen met hun ‘puppy vergunning’ rond en zeggen: ‘Na-na-nanana, ik luister lekker toch niet, want ik heb een ‘puppy vergunning’. We zien vaak dat puppies misbruik maken van deze ‘puppy vergunning’. Ze pesten de volwassen honden en het is bijna alsof ze een boosaardige flonkering in hun ogen hebben. Gedurende deze periode laten de volwassen honden met ongelofelijk veel geduld de puppies hun gang gaan .

Wanneer de pups 16-20 weken oud zijn, loopt de vergunning zo ongeveer af. Nu moeten de pups geleidelijk aan leren zichzelf beter te beheersen en zich respectvoller te gedragen. De vele fouten en vergissingen worden hen nog steeds vergeven, want ze zijn per slot van rekening nog niet volwassen. De volwassenheid zal met de tijd en met de nodige ervaring op een natuurlijke wijze tot stand komen.

Het mag verwarrend lijken dat een pup slechts binnen enkele dagen van de ene ontwikkelingsfase naar de andere gaat, maar we moeten onthouden dat ze in minder dan twee jaar van een puppy opgroeien tot een volwassen hond. In vergelijk, mensen hebben 20 jaar nodig voor we onszelf volwassenen kunnen noemen en velen hebben zelfs meer tijd nodig.

De jonge hond
Wanneer de puppy tijd eenmaal voorbij is, rond de 4 tot 4,5 maand, begint de periode van de puberteit. Deze bestaat uit verschillende fasen en duurt tot ongeveer het tweede levensjaar. Soms duurt het langer, soms korter. Jonge honden zijn zoals jonge mensen:

•Ze houden van actie en snelheid.
•Ze zijn snel verveeld wanneer er niets gebeurt.
•Ze hebben totaal geen zelfcontrole.
•Ze kunnen zichzelf niet beheersen wanneer er iets opwindends gebeurt. Zoals kinderen die een brandweerwagen zien of honden die een konijn ruiken.
•Hun vaardigheid om zich gedurende een langere tijd te concentreren is niet groot. Terwijl kinderen ‘vergeten’ onmiddellijk na school naar huis te komen, vergeet een jonge hond wat je hem 10 seconden eerder hebt gevraagd te doen.
•Ze zijn het liefst met andere honden van dezelfde leeftijd of dezelfde interesses.
•Ze spelen liever dan dat ze andere dingen doen.
•Ze vinden drillen vervelend en het ontneemt ze de lust tot leren. Jongen honden moeten getraind worden, maar wel in korte en leuke sessies, zodat ze geconcentreerd kunnen blijven en er niet genoeg van krijgen. Aan hun behoeften tot activiteiten kan voldaan worden door korte en gemakkelijke trainingssessies op een eenvoudig behendigheidsparcours, een herhalingstraining of tijdens wandelingen in het bos, neuswerk, het samenzijn met andere honden, het onaangelijnd spelen etc.
•Ze moeten geleidelijk aan leren zichzelf te beheersen, maar beetje voor beetje. Daarom doen we de dingen stap voor stap. Bijvoorbeeld door van de hond te verwachten dat hij geleidelijk aan een oefening langer kan doen, zoals de ‘zit-blijf’ oefening: 2 seconden, 5 seconden, 10 seconden etc.
•Wees begripvol wanneer de hond zijn concentratie verliest, las een pauze in zodat hij zijn aandacht weer op de oefening kan richten, help hem om de training voort te zetten.
•Laat de opgroeiende hond omgaan met andere honden, dit is erg belangrijk!
•Vermijd lange trainingssessies, het eindeloos herhalen van dezelfde oefening, straf, etc., zodat de hond niet moe wordt en genoeg krijgt van de training.
•Socialisatie: sociale training met mensen en dieren is belangrijk. Leer de hond om te gaan met allerlei situaties in een wisselende omgeving. Stel de hond geleidelijk bloot aan nieuwe dingen, en laat schoolpleinen en winkelstraten liever achterwege.
•Train door middel van leuke activiteiten zoals het leren van kunstjes, apporteren, zoeken, een spoor volgen etc.
We moeten in gedachten houden dat honden sociale wezens zijn die moeten leren wat communicatie, correct gedrag en zelfcontrole inhoudt. En ze leren, beetje bij beetje, precies zoals mensen gedurende de kindertijd en de puberteit. Wie heeft er ooit een kind van vier of zes jaar gezien met zelfbeheersing? Wanneer een kind van die leeftijd buiten zinnen raakt, heeft het geen enkele zin met hem of haar op redelijke wijze te praten. Om te proberen hen iets te leren terwijl ze over hun toeren zijn, is hopeloos. We moeten hen eerst kalmeren, voordat we proberen ze iets te leren.

Wanneer hondeneigenaren naar een cursus komen met een jonge hond, ‘een zesjarige’, zal de hond gemakkelijk te opgewonden raken. Dit wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van nieuwe honden, mensen, een nieuwe plek, een nieuwe situatie etc. Tegelijkertijd verlangt de cursus dat de hond en de eigenaar een nauwgezet oefenprogramma volgen. Daarbij komt dat het programma veel te lang duurt voor een jonge hond. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de ‘zesjarige’ opgewonden wordt en zelfs over de toeren raakt. Vele hondeneigenaren stoppen met deze cursussen omdat hun honden impulsief en opgewonden zijn tijdens de cursus. Ze zijn niet ‘onhandelbaar’ zoals misschien tegen de eigenaren wordt gezegd, maar hun stress niveau is maximaal en het niveau van zelfcontrole minimaal. Natuurlijk! Ze zijn nog veel te jong om met dit soort situaties te kunnen omgaan. Het is gedoemd te mislukken.

Het gebruik van geweld of dwang om de hond te laten luisteren in zo’n situatie zal de boel niet verbeteren. Integendeel, als de hond al niet over zijn toeren is, dan wordt hij het wel wanneer we dwang gebruiken en onvriendelijk zijn. Het is niet onze taak om de eisen aan de jonge hond zo moeilijk te maken. Wanneer de hond een situatie niet aan kan, dan kan hij deze gewoon niet aan, punt uit. We kunnen voorkomen dat de hond over zijn toeren raakt door te leren hem en zijn emotionele stemmingen te observeren. We moeten leren te onderkennen dat de spanning aan het oplopen is; dit is het moment om te stoppen waarmee we bezig waren. We moeten dit doen vóór de hond het niveau van stress en opgewondenheid heeft bereikt waarin hij niet meer in staat is om te communiceren en te leren.

Voorkomen
Voorkomen is het sleutelbegrip. Voorkom dat de hond gestresst raakt door:

•De training tijdig te stoppen.
•Niet bedreigend te handelen.
•De lijn slap te houden, zo slap dat de lijn naar beneden hangt, anders zal de hond de druk van de riem voelen. Denk eraan dat een strakke lijn de snelste manier is om het niveau van agressie te laten stijgen.
•Ga het gevecht met de hond niet aan. Blijf kalm en beheerst. Hoe zou de hond moeten leren zichzelf te beheersen, wanneer u zelf niet het goede voorbeeld geeft?
Wanneer de hond ‘met deuren smijt’
De jonge hond is in een overgangsfase, er moet veel ontdekt en uitgeprobeerd worden. Laat de hond het allemaal ontdekken. Laat hem aan het leven ruiken, laat hem ontdekken hoe de dingen in elkaar steken. Het is helemaal onschuldig. We moeten grenzen stellen, maar zorg ervoor dat ze zo gesteld worden dat de hond geen gevangene is, zonder de vrijheid om actief te zijn en de dingen zelf uit te zoeken. Zou hij moeilijk, zogenaamd koppig of vervelend worden, dan komt dat niet omdat hij van plan was het leiderschap over te nemen, maar om te ontdekken en uit te zoeken hoe de dingen werken. De jonge hond probeert niet ‘de baas over ons te worden’, hij denkt er zelfs niet eens over na. Maar hij moet dingen uitzoeken om te zien welke soort reacties hij krijgt. Reageer beheerst! Het is voldoende dat u uw rug naar de hond toekeert en hem negeert, dit zegt meer dan duizend woorden. De rug toekeren en de opgroeiende hond negeren, is precies wat een volwassen hond zou doen.

Onder geen enkel beding mag u gewelddadig worden tegen de hond, vermijd agressief gedrag zoals het schudden aan het nekvel, het bij de kop pakken terwijl u hem in de ogen kijkt of andere wrede en angstaanjagende strafmethodes. Let op hoe zelfverzekerde, volwassen honden het doen en kopieer hun gedrag. Volwassen honden laten de jonge hond het weten, zonder gewelddadig te worden, ze keren hem de rug toe en lopen weg. Ze kunnen blaffen en een grom geven, maar nooit meer dan dat.

Gromt uw hond? Geweldig! Dit betekent dat hij hiervoor niet is gestraft en hij niet murw is gemaakt. De hond heeft een natuurlijk deel van zijn manier van communiceren behouden. Grommen is niet gevaarlijk, het is gewoon een manier om anderen te laten weten dat hij zich niet op zijn gemak voelt. Het is een afstandsvergrotend signaal, een waarschuwing, waar je naar moet luisteren.

Wanneer de hond gromt, grauwt of hapt
1.Was het iets dat u deed waardoor de hond geprovoceerd werd? Als dat zo is, houd op met provoceren. Provocaties kunnen o.a. bestaan uit: aan de riem rukken, schreeuwen, schelden, de hond bij zijn nekvel pakken, de hond opzij duwen, de hond knijpen, voedsel wegnemen van de hond, de hond storen in zijn slaap of wanneer hij aan het rusten is, commando’s geven met een boze stem, teveel van de hond eisen, de hond kort houden, aan de riem trekken, de hond pesten, over hem heen buigen en recht op een hond aflopen die aangelijnd is.
2.Was de hond ergens bang voor? Vermijd dan dat hij weer bang wordt, anders zal zijn verdedigingsreactie alleen maar sterker en sterker worden.
3.Doet hij het alleen maar om te ontdekken wat uw reactie zal zijn? Draai uw rug naar hem toe! Hij zal het onmiddellijk opgeven. In een situatie zoals deze moet minstens een van uw beiden rustig blijven. Bovendien is het een gegeven dat de meeste conflicten tussen honden en hun eigenaren voortkomen uit een poging de hond te domineren en niet andersom.
Om zelfcontrole te leren, zal de jonge hond een leerproces moeten doorlopen. We kunnen hem helpen door enkele eisen aan onszelf te stellen:

1.Afhankelijk van de situatie is het adrenaline gehalte in zijn lijf hoog en tegelijkertijd maakt dit de hond ongemakkelijk, omdat hij niet weet wat hoe hij hiermee moet omgaan. We kunnen de hond duidelijk maken hoe hij controle kan krijgen over de situatie.
2.Beweeg langzaam. Gebruik kalme en langzame lichaamsbewegingen. Spreek kalm en zachtjes. Uw lichaamstaal en houding zullen de hond overtuigen.
3.Verwar zelfcontrole niet met lijfelijke dwang. Zelfcontrole is vrijwillig terwijl lijfelijke dwang dat niet is. De reactie op lijfelijke straf zal enkel een verhoogd stress niveau zijn.
4.Oefen zelfcontrole in allerlei situaties. Oefen in het begin op plekken waar geen afleiding is, oefen in korte sessies en met een losse lijn. Zorg dat de hond plezier heeft in wat hij doet. Laat de hond niet teveel zitten, de spieren zullen moe worden en pijn gaan doen van het te lang zitten.
We hebben ook nog andere hulpmiddelen, bijvoorbeeld de kalmerende signalen en het belonen van de hond voor goed gedrag, om er maar een paar te noemen. Op een dag zult u een volwassen hond hebben die weet hoe hij zich moet gedragen, die zelfcontrole heeft en die gewillig is samen te werken. Die dag zal komen wanneer u uw hond opvoedt met het stellen van geleidelijk hogere eisen die hij aankan. Houd er rekening mee dat uw hond tijd nodig heeft om op te groeien, precies zoals wij.


Turid Rugaas.

Kalmerende Signalen - De Kunst van het Overleven
Voor dieren die in een roedel leven is het belangrijk om te kunnen communiceren met de eigen soort. Ze moeten kunnen samenwerken wanneer er gejaagd wordt, ze moeten puppies opvoeden en misschien wel de belangrijkste reden: ze moeten in vrede met elkaar kunnen leven. Conflicten zijn gevaarlijk, ze veroorzaken lichamelijk letsel en een verzwakte groep, iets dat geen enkele roedel zich kan veroorloven. Want dit zou uiteindelijk tot uitsterven kunnen leiden.

Honden leven in een zintuiglijke wereld die bepaald wordt door het gezichtsvermogen, de reukzin en het gehoor. Zij nemen gemakkelijk kleine details waar: een vlug signaal, een geringe verandering in het gedrag van de ander of de wisselende blik in onze ogen. Roedeldieren zijn zo ontvankelijk voor signalen dat een paard getraind kan worden om te volgen, enkel door het samenknijpen van de pupillen. Een hond kan geleerd worden om te reageren op een fluisterende stem. Het is dus helemaal niet nodig en zelfs ongewenst om te schreeuwen bij commando’s of om de toon van onze stem laag en boos te laten klinken.

Honden hebben ongeveer 30 kalmerende signalen tot hun beschikking, misschien zelfs meer. Een aantal van deze signalen wordt door de meeste honden gebruikt, maar er zijn ook honden die een ongelofelijk rijke ‘woordenschat’ hebben. Het verschilt van hond tot hond.

Het probleem
Honden gebruiken dit communicatiesysteem ook naar mensen, eenvoudigweg omdat het de taal is die ze kennen. Bovendien denken ze dat iedereen hun taal begrijpt.

Wanneer je niet merkt dat je hond kalmerende signalen gebruikt en je misschien zelfs je hond hiervoor straft, kun je je hond ernstig beschadigen. Sommige honden zullen de kalmerende signalen helemaal niet meer gebruiken, zelfs niet bij andere honden. Honden kunnen zo wanhopig en gefrustreerd raken, dat ze agressief, zenuwachtig of gestresst gedrag gaan vertonen. Puppies en jonge honden kunnen zelfs in een toestand van shock geraken.

Prince wordt geroepen; zijn eigenaar heeft op de cursus geleerd dat hij streng en dominant moet klinken, zodat Prince weet wie de baas is. Maar Prince vindt de stem te aggressief en omdat hij een hond is, geeft hij onmiddellijk een kalmerend signaal om ervoor te zorgen dat de eigenaar stopt met zijn agressie. Prince zal misschien zijn neus gaan likken, gapen of wegdraaien, wat ertoe zal leiden dat zijn ‘baas’ nu echt boos wordt, omdat hij meent te zien dat Prince eigenwijs, koppig en ongehoorzaam is. Prince wordt gestraft omdat hij zijn kalmerende signalen gebruikt om de ‘baas’ tot bedaren te brengen.

Dit is een typisch voorbeeld van een situatie die regelmatig voorkomt bij hondeneigenaren.

Het is erg belangrijk dat wij de taal van honden leren te begrijpen, zodat we snappen wat honden ons willen vertellen. Dat is het geheim van een harmonieus samenzijn.

Hoe de hond kalmerende signalen gebruikt
Gapen
De hond kan gaan gapen wanneer iemand zich over hem heen buigt, wanneer je stem kwaad klinkt of wanneer er wordt geschreeuwd en geruzied in het gezin. Of tijdens een bezoek aan de dierenarts en wanneer iemand rechtstreeks op de hond afloopt. De hond kan gaan gapen wanneer hij opgewonden raakt van blijdschap of bij een leuk vooruitzicht, bijvoorbeeld bij de deur wanneer je op het punt staat om te gaan wandelen. Hij kan ook gaan gapen wanneer je iets vraagt dat hij eigenlijk niet wil doen of als je NEE hebt gezegd tegen gedrag dat jij afkeurt. Trainingsessies die te lang duren kunnen ook een gaapsignaal oproepen, de hond raakt vermoeid en geeft dit aan. Zo zijn er nog vele andere situaties te bedenken.

Bedreigende signalen (recht op de hond af lopen, proberen de hond vast te pakken, over de hond heen buigen, in de ogen van de hond staren, snelle bewegingen etc.) zullen de hond altijd aanzetten om een kalmerend signaal te gebruiken.
Er zijn zo’n dertig verschillende kalmerende signalen, dus wanneer in een bepaalde situatie de meeste honden zullen gapen, zullen er ook honden zijn die een ander signaal gebruiken.

Elke hond kent al deze signalen. Wanneer de ene hond gaapt en zijn hoofd wegdraait, kan de hond tegen wie hij ‘praat’ zijn neus gaan likken en zich omdraaien, of totaal iets anders gaan doen.

De signalen zijn internationaal en universeel. Alle honden over de hele wereld hebben dezelfde taal. Een hond uit Japan zal begrepen worden door een Noorse elandhond die in een geïsoleerde vallei in Noorwegen woont. Ze zullen geen enkel communicatieprobleem hebben!

Likken
Likken is een ander signaal dat veel wordt gebruikt. Vooral door zwarte honden en honden met veel haar rondom het hoofd. Het wordt ook gebruikt door honden van wie de gezichtsuitdrukking om een of andere reden moeilijker te onderscheiden is dan bij honden die een lichtere haarkleur, beter zichtbare ogen en lange neuzen hebben. Maar elke hond kan het likken gebruiken en alle honden begrijpen het, ongeacht hoe snel het gaat. Het snelle likken van de neus is gemakkelijker te zien wanneer je de hond van voren bekijkt. Het is het beste te zien wanneer je ergens rustig gaat zitten en de tijd neemt om te observeren. Wanneer je eenmaal geleerd hebt om het likken waar te nemen, zult je het ook kunnen zien wanneer je met de hond wandelt.

Soms is het niet meer dan een heel snelle beweging, het tipje van de tong is nauwelijks zichtbaar buiten de mond en dan nog slechts voor een momentje. Maar andere honden zien het, begrijpen het en reageren erop; elk signaal wordt altijd beantwoord.

Wegdraaien/het hoofd wegdraaien
De hond kan het hoofd een beetje naar de zijkant wegdraaien of het helemaal naar één kant draaien. Maar hij kan ook zijn hele lijf draaien, zodat de achterkant en de staart gericht zijn naar het object dat de hond wil kalmeren. Dit is een van de signalen die het meest wordt waargenomen bij honden.
Wanneer iemand de hond van voren nadert, zal hij op een van bovengenoemde manieren wegdraaien. Wanneer je boos, agressief of bedreigend lijkt te zijn, zul je ook een van bovenstaande variaties zien. Wanneer je over een hond heen buigt om hem te aaien, zal hij zijn hoofd van je wegdraaien. Wanneer de training te lang is of te moeilijk is, zal hij ook zijn hoofd van je afdraaien. Wanneer de hond verrast wordt of zelf iemand verrast, zal hij snel wegdraaien. Hetzelfde gebeurt wanneer iemand naar de hond staart of zich dreigend gedraagt.

In de meeste gevallen zal dit signaal de andere hond kalmeren. Het is een fantastische manier om conflicten op te lossen en het wordt veel gebruikt door alle honden, of het nu puppies zijn of volwassenen, hoog of laag in de hiërarchie. Laat je hond er gebruik van maken! Honden zijn experts in het oplossen en vermijden van conflicten, zij weten precies hoe ze met conflicten moeten omgaan.

Speelhouding
Door de voorpoten zakken in gebogen positie kan een uitnodiging zijn om te spelen, de hond zal op een speelse manier heen en weer bewegen. Ook kan de hond stilstaan in een gebogen houding en dit signaal gebruiken om te kalmeren. Deze signalen hebben vaak een dubbele betekenis en kunnen op verschillende manieren gebruikt worden. Dikwijls is de uitnodiging om te spelen op zichzelf al een kalmerend signaal, omdat de hond een mogelijk gevaarlijke situatie minder spannend maakt door ervan af te leiden.

Een tijdje geleden was er op een puppycursus met allerlei verschillende puppies één hondje in het begin bang voor de andere. De puppies lieten hem met rust en respecteerde zijn angst. Uiteindelijk durfde hij de andere puppies te benaderen.Toen hij dat deed, nam hij een speelhouding aan op het moment dat een van de andere honden naar hem keek. Het was een duidelijke combinatie van een beetje bang zijn voor de andere en toch ook wel mee willen spelen.

Wanneer twee honden elkaar te plotseling naderen, zullen ze ook vaak de speelhouding aannemen. Dit is een van de signalen die gemakkelijk te zien zijn, vooral omdat ze een paar seconden in deze houding blijven staan, zodat je genoeg tijd hebt om het te observeren.

Aan de grond snuffelen
Het snuffelen aan de grond is een veel gebruikt signaal. Je ziet het vaak bij puppies en ook wanneer je met je hond buiten wandelt en iemand naar je toe komt lopen. Het gebeurt op plaatsen waar veel te doen is, of waar het lawaaiig is en wanneer de hond dingen ziet die hij niet kent en deze als intimiderend ervaart.

Het aan de grond snuffelen kan alles zijn tussen een snelle beweging met de neus naar de grond en weer omhoog, tot de neus aan de grond houden en langere tijd door blijven snuffelen.

Komt iemand naar jou toe op de stoep? Let op je hond. Ging zijn neus richting grond, ook al was het maar een klein beetje? Draaide hij weg van degene die naderde en ging hij in de berm snuffelen?

Natuurlijk honden snuffelen veel, ook om ‘de krant te lezen’ en omdat ze het leuk vinden. Honden zijn geprogrammeerd om hun neuzen te gebruiken en het is hun favoriete bezigheid. Maar soms is het kalmerend bedoeld, het hangt af van de situatie. Dus let op wanneer en in welke situaties het snuffelen voorkomt.

Langzaam lopen
Hoge snelheid wordt door veel honden ervaren als bedreigend en het kan zijn dat ze proberen een rennende hond te stoppen door erin te gaan. Dit is voor een deel jachtgedrag en wordt veroorzaakt door het zien van een rennende persoon of hond. Wanneer deze rechtstreeks op de hond afkomt, wordt dat uitgelegd als een bedreiging en het verdedigingsmechanisme wordt in werking gesteld.

Een hond die onzeker is, zal langzaam bewegen. Wanneer je wilt dat een hond zich veiliger voelt, moet je ook langzamer gaan bewegen. Wanneer ik merk dat een hond op mij reageert met een kalmerend signaal, beantwoord ik dat onmiddellijk door langzamer te bewegen.

Komt je hond erg langzaam wanneer je hem roept? Controleer dan de toon van je stem: klink je boos of streng? Dat kan voor hem genoeg zijn om je te kalmeren door langzamer te gaan lopen. Ben je ooit kwaad op hem geworden toen hij naar je toekwam? Dat kan de reden zijn waarom hij je niet meer vertrouwt. Een andere reden om je te kalmeren zou kunnen zijn dat je de hond altijd aan de riem doet wanneer je hem roept. Let hier de volgende keer op als je hem roept. Geeft hij kalmerende signalen als hij naar je toekomt? Wanneer hij langzaam beweegt, moet je misschien iets aan je gedrag veranderen.

Bevriezen
‘Bevriezen’ noemen wij de houding wanneer de hond volkomen stilstaat, zit of ligt en in deze positie blijft. Dit gedrag zou iets te maken kunnen hebben met het jachtgedrag, wanneer de prooi rent, vallen de honden aan. Wanneer de prooi stopt, stoppen de honden ook. We zien dit vaak wanneer honden op katten jagen. Dit gedrag wordt echter ook in verschillende andere situaties gebruikt. Wanneer je boos doet en agressief of bedreigend overkomt, zal de hond vaak ‘bevriezen’ en niet bewegen om te zorgen dat je weer aardig gaat doen. Ook kan de hond langzaam gaan lopen, bevriezen en dan weer langzaam gaan bewegen. Vele eigenaren geloven dat ze erg gehoorzame honden hebben die helemaal stil kunnen zitten, liggen of staan. Maar misschien zijn ze eigenlijk bezig met het geven van kalmerende signalen. Vaak zal een hond stoppen en zich rustig houden wanneer iemand hem nadert. Wanneer jouw hond in zo’n situatie wil stoppen of langzamer wil bewegen, laat hem dat zijn gang gaan. Mocht je hond in een conflictsituatie met een persoon of een hond niet kunnen vluchten, dan is ‘bevriezen’ vaak de enige manier om de andere hond of persoon te kalmeren.

Gaan zitten/poot optillen
Ik heb niet vaak gezien dat honden hun poot optillen als een kalmerend signaal, maar een enkele keer werd het toch duidelijk gebruikt om een andere hond te kalmeren.

Gaan zitten of het nog sterkere signaal gaan zitten met de achterkant naar iemand toegekeerd, bijvoorbeeld de eigenaar, heeft een erg kalmerend effect. Je kunt het vaak zien wanneer een hond een andere hond wil kalmeren die te snel op hem afkomt. Ook kunnen honden dit signaal afgeven, wanneer de eigenaar te streng of te boos klinkt.

In een bochtje lopen
Dit signaal wordt vaak gebruikt als kalmerend signaal en het is de belangrijkste reden waarom honden zo sterk kunnen reageren op een ontmoeting met soortgenoten wanneer ze gedwongen worden er recht op af te lopen. Hun instinct vertelt ze dat het verkeerd is om iemand zo te benaderen, de eigenaar ziet dat echter anders. De honden worden angstig en schieten in de verdediging en zo krijgen we een hond die blaft en uithaalt naar andere. Uiteindelijk kun je er een agressief dier aan overhouden.

Wanneer honden de kans krijgen, zullen ze in kringetjes om elkaar heen lopen. Dat doen ze wanneer ze elkaar tegenkomen zonder riem en vrij zijn om het op hun eigen manier te doen. Laat je hond het ook zo doen wanneer hij bij jou is.

Sommige honden hebben grote bogen nodig, terwijl andere genoeg hebben aan een klein boogje. Laat de hond zelf beslissen wat voor hem goed en veilig voelt. Na een tijdje, als je dat tenminste wilt, kan hij leren om andere honden dichterbij te passeren.

Laat de hond in een bochtje lopen, wanneer er een andere hond aan komt. Laat hem niet aan de voet lopen, terwijl jij er rechtstreeks op afgaat. Geef hem de kans om in een bochtje naar de naderende hond te lopen. Wanneer je de lijn slap houdt en de hond laat beslissen, zul je zien dat de hond ervoor kiest om weg te lopen in plaats van opgewonden te raken.

Loop ook zelf niet rechtstreeks op een hond af, maar nader hem in een bochtje. Hoe angstiger of agressiever de hond is hoe wijder de boog gemaakt moet worden.

Andere kalmerende signalen
Je hebt nu kennis gemaakt met de meest voorkomende kalmerende signalen. Er zijn er ongeveer 30 en vele moeten nog beschreven worden. Ik zal er nog een paar kort noemen, zodat je zelf verdere observaties kunt uitvoeren:

•‘Lachen’, door de hoeken van de mond op te trekken en weer terug, of door de tanden te laten zien als grinniken.
•Smakken
•Kwispelen, wanneer de hond angst toont of iets anders dat duidelijk niets van doen heeft met blijdschap, dan is het kwispelen geen uitdrukking van blijdschap, maar eerder een poging van de hond om te kalmeren.
•Plassen, een hond die zich klein maakt en naar zijn baas toekruipt terwijl hij plast en kwispelt laat drie duidelijk kalmerende signalen zien, die tegelijkertijd ook angstsignalen zijn.
•Het gezicht rond en glad maken met de oren plat tegen het hoofd om zich te gedragen als een puppy. (De hond gelooft dat niemand een puppy kwaad zal doen.) Sommige honden gedragen zich zelfs helemaal als puppies: ze springen wild in het rond en maken gekkigheid, wanneer ze een vervaarlijke hond in hun buurt ontdekken. Het zou een kalmerend effect hebben en dat heeft het vaak ook.
•Plat met de buik op de grond liggen. Dit heeft niets te maken met onderdanig gedrag, onderdanig gedrag wordt getoond wanneer de hond op de rug gaat liggen en zijn buik laat zien. Plat met de buik op de grond liggen is een kalmerend signaal.
•…en dan zijn er nog meer kalmerende signalen die gebruikt worden in combinatie met andere. Bijvoorbeeld, een hond kan tegelijkertijd plassen en zijn rug naar iets toekeren. Dit is een duidelijk teken om bijvoorbeeld een lastige, jonge hond te kalmeren.
Ontmoetingssituaties
Een ontmoetingssituatie tussen twee vreemde honden zal bijna nooit tekenen van onderdanigheid of wat dominant gedrag genoemd wordt, vertonen. Een ontmoetingssituatie tussen twee honden zal er gewoonlijk als volgt uitzien:

King en Prince zien elkaar op 150 meter afstand en lopen in elkaars richting. Ze sturen – vanaf het moment dat ze elkaar zien – boodschappen. Prince stopt en staat stil (‘bevriest’) en King loopt langzaam verder, terwijl hij vanuit zijn ooghoek voortdurend naar de andere kijkt.
Wanneer King dichterbij komt, begint Prince heftig aan zijn neus te likken, hij draait zijn rug naar King, terwijl hij ook aan de grond snuffelt. Nu is King zo dichtbij dat hij nog kalmerender moet zijn, dus gaat hij in een bochtje lopen, weg van Prince, hij doet alles nog steeds heel langzaam en nu likt hij ook zijn neus. Prince gaat zitten en kijkt weg door zijn hoofd naar de andere kant te draaien.

Tegen deze tijd hebben de honden elkaar zo goed ‘gelezen’ dat zij weten of zij naar elkaar toe zullen gaan en elkaar zullen begroeten of dat het beter is juist uit de buurt te blijven, omdat de situatie anders te heftig zou kunnen worden.

Dwing honden nooit andere honden te ontmoeten
Laat honden hun taal gebruiken in ontmoetingssituaties, zodat ze zich veilig voelen. De ene keer zullen ze naar elkaar toelopen en zal het goed gaan, maar een andere keer zullen ze het veiliger vinden om op een afstand te blijven. Ze hebben immers elkaars signalen al lang gelezen, dat kunnen ze op een afstand van een paar honderd meter, dus is het niet nodig om oog in oog met elkaar te staan.

In Canada bedachten hondentrainers die mijn lezingen hadden bijgewoond een nieuwe naam voor deze kalmerende signalen: ‘De Taal van de Vrede’. En dat is ook precies wat het is. Het is een taal die ervoor zorgt dat honden een manier hebben om conflicten te vermijden en op te lossen en op een vreedzame manier samen te leven. Honden zijn hier experts in.

Begin met observeren en je zult het zelf zien. Je zult een veel betere band met je hond en ook met andere honden krijgen, wanneer je beseft wat de hond eigenlijk wil zeggen. Je zult dingen gaan begrijpen die je eerder niet snapte. Het is niet alleen ongelofelijk spannend, maar je leert er ook veel van.

Welkom in de wereld van de hond en de kennis van een heel nieuwe taal.

Meer lezen over de taal van honden kunt u in het boek Kalmerende Signalen van Turid Rugaas.

Wat is er met dominantie?
Christina Sondermann

Hebt u een hond die steevast voor u uit de deur uit sprint? Die het liefst breeduit op uw favoriete plekje op de bank gaat liggen? Die soms alles doet, behalve wat u zegt? Kent u een hond die zijn voerbak verdedigt of een die het soms niet zo goed met soortgenoten kan vinden? Vast wel. En ongetwijfeld hebt u daarbij ook de volgende uitspraak gehoord:

"Die hond heeft een dominantieprobleem!"

Dominantie: als een schrikbeeld spookt dit woord in de hondenwereld rond. Daar hoort het beeld bij van het Roedeldier Hond. Dit dier is hetzelfde als zijn voorvader, de wolf. Hij leeft in een strakke hiërarchische structuur. Zijn belangrijkste doel is omhoogklimmen in de hiërarchie en vechten om de dominante plaats. Dit doel heeft hij ook voortdurend voor ogen in de roedel die hij met ons tweebenigen deelt.

Dit beeld is verankerd in veel opvoedingsmethoden. De hond luistert alleen als zijn plaats binnen de roedel duidelijk is. De hond moet onder ons staan, willen wij met hem samen kunnen leven. De hond gaat alleen probleemloos met mensen en soortgenoten om als hem duidelijk wordt gemaakt welke positie hij in de roedel inneemt.

Dat op zijn plaats zetten binnen de rangorde wordt gezien als de oplossing voor vele hondenproblemen - vaak zelfs als de standaardoplossing voor alle problemen. Deze dominantietheorie is eenvoudig te begrijpen en voelt voor ons mensen van nature goed aan. Verbetering van problemen wordt vaak gezocht in rituelen als: de hond als laatste door de deur laten gaan, de hond altijd pas na de maaltijd van zijn mensen zijn eten geven, niet meer op de bank of op bed mogen slapen, zijn voerbak vaak wegpakken en hem onderwerpen als hij zich opstandig lijkt te gedragen tegenover soortgenoten of mensen.

Resultaten uit nieuw onderzoek tonen echter, dat deze zienswijze geen enkele wetenschappelijke grond heeft. Deze resultaten halen de aloude denkbeelden over de hond en de manier waarop hij samenleeft met soortgenoten en met mensen onderuit. Maar hoe zit het dan met 'dominantie' en 'rangorde'?

Lees verder voor een spannende nieuwe kijk op wolven en honden en op de manier waarop wij onze omgang met onze viervoetige huisgenoten kunnen bepalen. We beginnen door een blik te werpen op de gang van zaken binnen de wolvenroedel.

Ouders in plaats van alfadieren
De structuur van de wolvenroedel wordt graag als model gebruikt voor het gedrag van onze honden - vooral wanneer het om 'rangorde' en om 'dominantie' gaat.

Wat men tot nu toe dacht
U kent ongetwijfeld het verhaal van de dominante alfateef en alfareu, die samen de roedel aanvoeren. Het leven binnen de roedel is hard. Plaatsen in de rangorde moeten voortdurend verdedigd worden tegenover concurrenten in de eigen roedel. Met andere woorden: ieder in de roedel wil omhoog klimmen - en wie iets wil betekenen, moet anderen continu zijn overwicht en dominantie tonen. Dit is - in eenvoudige bewoordingen - het beeld dat wij mensen tot nu toe hadden van wat er in de wolvenroedel gebeurt. En dat is het beeld dat wij als 'erfenis van de wolven' op onze honden projecteerden.

Dit beeld mogen wij echter gerust vergeten. Er schuilt namelijk een addertje onder het gras: de waarnemingen waarop deze kennis gebaseerd is, werden verricht bij wolven die in gevangenschap leefden: bij groepen die in krappe behuizingen waren gehuisvest, die vaak te maken hadden met voedselschaarste en waarvan de leden door mensen bij elkaar gezet waren.

Dit zijn geen goede voorwaarden voor een vreedzame samenleving. Dat daarbij veel stress en agressie te zien was, is dan ook niet verwonderlijk. Het is misschien moeilijk te geloven, maar bij roedels in het wild is iets heel anders te zien.

Nieuw onderzoek geeft een heel ander beeld
De verspreiding van nieuwe kennis over de manier waarop wolven samenleven, hebben we vooral te danken aan de Amerikaan David Mech. Tijdens jarenlang onderzoek, waarbij hij wolven in het wild observeerde, nam hij opmerkelijke zaken waar.

In de natuur zijn wolvenroedels families, bestaande uit de wolvenouders en hun kinderen, vaak van verschillende leeftijden. En zoals in een familie gaat het ook in een wolvenroedel toe: de wolf en wolvin die de leiding hebben, zijn absoluut geen strenge gezagdragers, die hun rang ten opzichte van de concurrenten verdedigen. Zij zijn zuiver liefhebbende en zorgzame ouders.

De wolven in de roedel leven erg vreedzaam samen. De jongen hebben de vrijheid die kleine kinderen vaak genieten en hebben vele privileges: jonge wolven mogen wild spelen zonder terecht te worden gewezen. Zij mogen naar de volwassenen toegaan en om voer bedelen. Deze accepteren dit en braken soms zelfs voer uit als hen daarom gevraagd wordt. Overigens werd zelfs bij een slecht gehouden wolvenroedel in gevangenschap waargenomen dat in tijden van voedselschaarste de oudere, meest ervaren dieren voedsel voor hun nakomelingen uitbraakten. Zelfs volwassen nakomelingen worden in noodgevallen nog door de wolvenouders verzorgd.

De ranghoogste zijn, heeft in de eerste plaats te maken met het zorgen voor het welzijn van de roedelleden.

Correcties komen in de wolvenroedel uiterst zelden voor. Slechts bij uitzondering worden de jongen op bepaalde grenzen gewezen. Als dit al voorkomt, gebeurt het zonder enig geweld en komt lichamelijk contact nauwelijks voor. Als een correctie nodig is, bromt het ouderdier. Meestal is dit voldoende. Werkt dit tegen alle verwachtingen in niet, dan opent de volwassen wolf zijn bek, legt hij die heel zachtjes over de bek van zijn kind en drukt hij die zachtjes neer. Dit is volkomen pijnloos en vrij van geweld en is de enige - en uiterst zelden voorkomende - manier waarop wolven hun nakomelingen corrigeren.

Als een wolf zich aan een ander onderwerpt, doet hij dit geheel vrijwillig. Onderwerping wordt binnen de wolvenroedel niet afgedwongen. Vrijwillige onderwerpingsgebaren bevorderen een vriendelijke omgang met elkaar. Meestal wordt daarbij de bek van het andere dier afgelikt (wat overigens vaak samen optreedt met het bedelen om voer en waarop door het andere dier wordt gereageerd met het uitbraken van voer). Ook kan het dier zich op zijn zij of rug draaien, waardoor het andere dier aan de genitaliën of de liesstreek kan snuffelen.

Al met al zijn wolven meesters in het oplossen van conflicten. Zij vermijden aanvaringen zoveel mogelijk. Ernstige gevechten komen alleen bij hoge uitzondering voor. In de 13 jaar dat David Mech wolven op het Canadese Ellesmere Island observeerde, heeft hij geen enkele strijd om de dominantie met andere wolven waargenomen.

Overigens kan geen enkele wolvenleider zijn beschermelingen ergens toe dwingen. Samenwerking gebeurt vrijwillig, "gehoorzaamheid" speelt in een wolvenroedel geen enkele rol. En wat betekent dit dan voor onze omgang met onze honden? Het is onwaarschijnlijk en omstreden dat honden ons als mens in hun rangorde betrekken (wij zijn namelijk mensen, geen honden!). Afgezien daarvan moeten wij bij ons samenleven met onze honden het volgende in het achterhoofd houden.

In de roedel bestaat geen heftig verdedigde en bevochten rangorde, maar een familiestructuur.
De roedelleiders zijn de ouders en zij kenmerken zich door hun grote tolerantie, vriendelijkheid en zorgzaamheid voor hun beschermelingen.
Hun voornaamste taak is het hun roedel veiligheid te bieden en ervoor te zorgen dat de leden goed gaat.
De roedelleiders zijn waardige, soevereine heersers. Nooit zullen zij op een onberekenbare manier geweld gebruiken. Nooit zullen zij een lid van de roedel bedreigen.
Alleen bij hoge uitzondering komt het tot lijfelijke conflicten. Als een wolf een ander aanvalt, gaat het meestal om leven en dood. (Overigens wordt de zogenaamde 'alfaworp' of het 'nekschudden' als correctiemiddel bij de opvoeding van honden door de hond als een aanval op leven en dood gezien - met alle risico's op agressie uit noodweer door de hond van dien. Dan hebben we het nog niet over het vertrouwen dat de hond verliest in deze schijnbaar totaal onberekenbare mens). Onderwerpingsgebaren worden in de dagelijkse omgang met elkaar vrijwillig getoond en nooit afgedwongen.
"Gehoorzaamheid" speelt binnen wolvenroedels geen enkele rol.

Laten wij nog even terugdenken aan de hond die zijn voer verdedigt, die soortgenoten aanvalt of die graag op de bank ligt. Gelooft u nog altijd dat deze hond 'dominant' of 'ranghoogste' is? En als hij soms niet dat doet wat de baas of de vrouw vraagt - zou dit dan werkelijk betekenen, dat hij uw 'roedelleiderschap' niet erkent?

Laten we het dan eens vanaf de andere kant bekijken. Als wij ervan uitgaan dat we in een soort roedel samenleven met onze hond: gedragen wij als hondenbezitter ons zoals een roedelleider moet zijn? Zijn wij altijd zo rustig en soeverein en bieden wij de aan ons overgeleverde hond altijd de zorgzaamheid en veiligheid die wij hem verschuldigd zijn?
Het lijkt mij dat wij van de wolven nog veel kunnen leren om betere leiders van onze gemengde familie te worden!

Wat betekenen deze bevindingen voor ons en onze honden?
Laten wij nu deze nieuwe onderzoeken in de wetenschap der hondachtigen even neerleggen en onze blik verleggen naar ons eigen, persoonlijke exemplaar – dat wellicht in de tijd die u aan dit artikel wijdde, heeft gebruikt om een niet-afgesloten vuilnisemmer te plunderen of enkele zakken heeft gerold .

Een en ander nog eens samenvattend, weten we nu het volgende:

Het leven in een roedel is helemaal niet wat wij ons tot nu toe hadden voorgesteld en lijkt niet op wat wij altijd hebben gebruikt als basis voor het samenleven met onze honden. De "roedelleiders" zijn niets anders dan zorgzame ouders. Conflicten zijn er hooguit wanneer deze dieren in gevangenschap onder stress leven. Geregelde rangordeconflicten, het streven naar de macht, autoritair gedoe en het afdwingen van gehoorzaamheid komen binnen een wolvenfamilie niet voor.
Roedelverbanden zijn voor onze eigen viervoeters helemaal niet zo belangrijk. Het zijn weliswaar sociale wezens en zij kunnen in groepen samenleven, maar vanuit hun ontstaansgeschiedenis zijn zij erop geprogrammeerd op de vuilnisbelten van de mens te wachten tot hun eten zich aandient en daarbij puur hun eigen belang te dienen. Zij zijn weliswaar verwant aan de wolf, maar het zijn geen wolven en zij denken dan ook anders.
Zelfs al nemen wij de familie-idylle van de wolvenroedel als voorbeeld voor de verhouding met onze hond, dan nog weten wij nu dat roedelstructuren en rangorde nauwelijks van belang zijn als uitgangspunt voor hondengedrag en geen maatstaf kan vormen voor ons samenleven met onze viervoetige vrienden.

Natuurlijk werpt dit direct een hele hoop nieuwe vragen op. Wat heeft dan wel invloed op ons samenleven met onze honden? Volgens welke principes gedraagt de hond zich dan? En hoe kunnen wij dan samen verder? Het zou gewaagd zijn dit in een paar regeltjes uiteen te willen zetten. Je kunt echter ver komen als je één ding weet:


Honden zijn egoïsten...
Dat is op zich helemaal niet negatief. Het zijn misschien wel de meest beminnelijke egoïsten die wij kennen. Bovendien zijn ze uiterst vriendelijk en in de regel vermijden ze liever conflicten. Maar je moet er wel van doordrongen zijn: honden doen en herhalen datgene dat voor hen loont, en zij laten dat wat geen succes oplevert. Honden zijn op hun eigen voordeel uit en pakken dat wat ze kunnen. Hierbij is geen enkele sprake van kwade wil. Ze verschillen hierbij geenszins van enig ander levend wezen – inclusief de mens!

Maar wees niet bang. Wij zijn niet willoos aan hun doen en laten overgeleverd. Feitelijk geldt het omgekeerde. Want uiteindelijk hebben WIJ alles in de hand wat onze hond interesseert. Wij beschikken over alles wat zij nodig hebben: voer, aandacht, een dak boven het hoofd, veiligheid en zekerheid. Dit beheren wij allemaal. Men noemt dit 'controle over de bronnen'. Deze 'bronnen' kunnen wij nuttig gebruiken. Wij gebruiken ze als ruilmiddel om de hond ertoe te brengen met ons samen te werken. "Als jij doet wat IK wil, dan krijg jij wat JIJ wilt". Als wij de regels hiervoor bepalen, werkt onze hond graag met ons mee. Feitelijk is de hond op zijn eigen voordeel uit – en daarbij kan hij op geen enkele manier om ons heen. Eigenlijk heel erg eenvoudig, toch?


... en honden zijn geheel aan ons overgeleverd!
Daarbij moeten wij één ding niet vergeten. Juist omdàt wij controle over alle bronnen hebben en daarmee de beschikking hebben over alles wat in een hondenleven belangrijk is, dragen wij een enorme verantwoordelijkheid voor alles wat er in het leven van de hond gebeurt. Wij zijn het onze hond verschuldigd om bewust en verantwoordelijk met hem om te gaan. Dat heeft niets met 'roedelleiderschap' of 'dominantie' te maken. Het heeft alles te maken met het feit dat ons een levend wezen is toevertrouwd, waarbij wij beschikken over zijn lot. Wij bepalen het hele leven van onze hond. Daarmee zijn wij hem verplicht om ons diepgaand bezig te houden met zijn gezondheid en zijn natuurlijke behoeften.

Onze honden communiceren voortdurend met ons. Zij vertellen ons continu hoe ze zich voelen, wat zij willen, wat hen bang maakt, wat zij leuk vinden. Zij kunnen niet anders. Alleen hebben WIJ er soms problemen mee om naar ze te luisteren en te begrijpen wat ze ons vertellen. Maar al te snel levert het rangordemodel in ons achterhoofd allerlei verklaringen op voor het gedrag van onze hond, die ertoe leiden dat wij onze hond soms totaal verkeerd begrijpen of hem zelfs onrecht aandoen en hem lichamelijk of mentaal onder druk zetten. Als onze gedachten niet meer voortdurend in cirkeltjes rondom dominantie en rangorde draaien, kunnen wij veel beter zien wat er nu ècht in onze viervoeters omgaat. En dan kunnen wij het ons veroorloven om onze hond met begrip te benaderen. Wij hoeven dan niet bang te zijn 'zwakte' te tonen en onze positie in de 'rangorde' te verliezen.


Was er niet nog iets...?
Misschien herinnert u zich nog de hond uit de inleiding. Die hond met de zogenaamde dominante gedragingen, met kleine en grote problemen. Ons verhaal over dominantie heeft u misschien een beetje helpen begrijpen dat 'dominantie' geen verklaring vormt voor ieder hondenprobleem. Wij geven hier enkele voorbeelden hoe gedrag gedrag dat maar al te vaak als 'dominantieprobleem' wordt betiteld, op een andere manier verklaard kan worden. De nadruk ligt op "kan worden", want geen enkel gedrag laat zich over één kam scheren en universele verklaringen voor een gedrag bestaan niet. Ter zake:

De hond die graag op de bank ligt... streeft niet naar macht, maar is vermoedelijk gewoon op comfort gesteld. Als onverbeterlijke egoïst probeert hij om deze voor hem uiterst aangename plek op slinkse wijze te veroveren. Een andere hond heeft misschien heel andere voorkeuren. Zo zal een Newfoundlander met zijn dikke vacht waarschijnlijk de voorkeur geven aan de koele tegelvloer op de grond boven het warme plekje op de bank voor de open haard. En wel om precies dezelfde redenen: comfort.
De hond die als eerste door de deur sprint... is mogelijk nogal opgewonden als hij wordt uitgelaten en zijn eigenaar heeft hem nooit geleerd om te wachten bij de deur. Als de eigenaar dit belangrijk vindt, is het dus niet de fout van de hond, maar die van de eigenaar zelf.
De hond die soms niet luistert... heeft waarschijnlijk nog niet genoeg met zijn mens geoefend. Wil een oefening bij alle soorten afleidingen lukken, dan is veel training nodig!
Misschien verwachten wij op dat moment het onmogelijke van onze hond – en daar trekken wij vervolgens de conclusie uit dat hij 'ongehoorzaam' is. Daarbij straffen wij hem voor ONS EIGEN verzuim en bestempelen hem op de koop toe als 'dom' of 'dominant'.
De hond die zijn voer verdedigt... is absoluut geen tiran die maling aan ons heeft en die strijdt om de macht in de roedel. Meestal is de hond gewoon bang dat iets van hem wordt weggepakt. Meestal komt dit door slechte ervaringen in het verleden – en wel met ons, mensen.
De hond die uitvalt naar soortgenoten... daarvan wordt meestal teveel van gevraagd, terwijl hij onzeker is in de omgang met andere honden of zelfs bang is voor ze. Hebben wij hem misschien onvoldoende gesocialiseerd? Misschien heeft hij stress door de manier waarop zijn dagelijks leven is ingericht en uit hij die spanning op deze manier? Misschien hebben wij hem onbewust onder druk gezet, omdat wij hem voor zijn 'foute gedrag' gestraft hebben en de situatie voor hem alleen maar erger hebben gemaakt?
Agressief gedrag naar mensen of honden heeft bijna altijd met angst of stress te maken. Op zo’n moment hebben wij een of meerdere signalen waarmee de hond om hulp vroeg, over het hoofd gezien.
Als wij dit soort verbanden begrijpen, zijn wij in staat om onze honden eerlijker te behandelen. Wij kunnen het hoofd koel houden en rustiger bepalen wat de oorzaak is voor een of ander probleem of gedrag. Zo kunnen we meerdere oplossingen bedenken die de hond in zijn recht laten. Bovendien zorgt deze kennis voor een betere kwaliteit van onze omgang met onze honden.


In uw persoonlijke omgang met uw hond...
wordt het samenzijn veel aangenamer, als de dreiging van dominantie niet voortdurend alles beïnvloedt wat u en uw hond doen.

Samenvattend:
Wij mogen gerust onze honden op de bank laten als wij dat willen. Hierdoor komt onze status niet in gevaar. Of wij nu eerst eten of de hond, maakt ook niets uit. Natuurlijk is het wel belangrijk dat wij bepaalde regels stellen. Deze regels geven de hond zekerheid en veiligheid en zij zorgen ervoor dat we fijn met elkaar kunnen samenleven. Net als in ieder huishouden: als geregeld is wie 's morgens als eerste in de badkamer mag, is iedereen tevreden. Daarbij is de eerste die gaat niet noodzakelijk degene met de meeste privileges. De een gaat graag vroeger, de ander ligt liever nog ietsje langer in zijn nest. Het voordeel is dat u in uw persoonlijke omgang met uw hond de vrijheid hebt om te bepalen of u degene bent die als eerste gaat, of dat u nog even blijft liggen .

Tegenover dat recht staan echter ook plichten, namelijk om ervoor te zorgen dat uw hond het goed heeft en dat zijn behoeften bevredigd worden – en dat u let op wat hij u te vertellen heeft.

curcus wilde ik doen maar de pup curcus dagen zijn net op de dagen dat ik moet werken.
dinsdagavond en zaterdag ochtend bij een hondenschool op loopafstand.
Maar ze wilde een extra les gaan geven om 9 uur in de avond op dinsdag dan heb ik wel tijd.
Maar of ze dat nog gaan doen hoor ik morgen dan ga ik erlangs.
een andere hondenschool heeft geen zin ik heb geen auto.
maar morgen ga ik naar die hondenschool enn dan heb ik iniedergeval 1x per week een les

Ik hoop dat je de stukken serieus leest die ik heb geplaatst,je kan er veel van opsteken,wat betreft de omgang met je hond.

Op je vraag:is dit nog agressief gedrag of is ze onderdanig??

wat dacht je van doodbangs?niet meer weten wat ze moet verwachten van haar mens!!!!

Wat een oerdomme tip van die hondentrainer,die mag er wat mij betreft mee stoppen die werkt nog met methodes uit de vorige eeuw,en die zijn niet zo positief.
Hoe meer je hond rust geeft in zijn leven(rust van slapen,rust van jou als kalm betrouwbaar mens)hoe stabieler de hond is.

hier nog een die leuk is om te lezen:
http://www.hondenpage.com/hondenforum/84691/voor-baasjes-die-niet-weten-hoe-om-te-gaan-met-onoplettende-pups/-honden-tips-en-beloningen....php

veel leesplezier!

Nou ja, over het eten, grommen en waar je mee begon is al genoeg gezegd, ik kan het niet beter. Je hebt hele zinvolle interessante info hier gekregen.
Wat ik wel wil zeggen is dat je tijd zult moeten maken voor je hond.
Lastig als je moet werken op de momenten dat er cursus is, maar aan de andere kant, kun je geen vrij nemen, rooster aanpassen, weet ik het?
Jouw hond heeft duidelijke leiding nodig en jij moet leren hoe je met je hond moet omgaan.
Dat heet investeren.
Bedoel het niet als aanval hoor, maar als je aan een hond begint moet je je dit soort dingen wel realiseren.
Succes ermee!

Er zijn al heel veel zinvolle dingen geschreven.

Ik kan alleen niet genoeg benadrukken hoe opvoedkundig onverantwoordelijk dat filmpje is! Laten we hopen dat dit een ieder duidelijk is. Hoe respectloos kun je omgaan met een dier. Volkomen voorbij gaan al al zijn natuurlijke signalen! Willen we respectvol samenleven of willen we de hond 'breken'

Voor de minder ervaren hondenliefhebber >>> deze hond laat angst zien! Deze verdient steun en vertrouwen, rust en kalme respectvolle begeleiding!

Er zijn zoveel positieve en respectvolle manieren om met een hond te gaan werken aan probleemgevend gedrag. Dit topic staat vol goede manieren.

Ik heb ook zo'n domme fout met een van mijn honden gemaakt. Je luistert naar de kenners en doet het juist verkeerd.
Het klinkt mij ook als angst.

Je zal het vertrouwen moeten winnen weer.

Kleine beetjes voer in de bak doen en als het op is er steeds weer wat bij doen, is het advies wat ze bij ons op de hondenschool geven. Dan leert de hond dat er juist positieve dingen gebeurt als je bij de voerbak komt. Ik weet niet wat de andere van deze techniek vinden. Gelukkig heb ik nooit een hond met dit probleem gehad.

Je hebt een heel gevoelig hondje dus gebruik positieve trainingsmethode! Succes!


Dat filmpje is verschrikkelijk. Ja, de hond weet wat plaats is, elke keer als dat gezegd wordt, wordt ze hardhandig de bench ingemieterd! Zo maak je de bench een vertrouwde plek.
Dat is geen agressie wicht, maar angst . Echt een afschuwelijk filmpje waar ik niet met droge ogen naar kan kijken

Ook ik nog even over het filmpje, respectloos naar de hond toe en zelfs heel gevaarlijk om als advies te geven. Niet elke hond pikt dit zomaar.

Mijn eigen hond gromde ook en durfde zelfs uit te vallen en bijten. Wij hebben het heel simpel opgelost: de hond haar eten gegeven en weggelopen, de keuken uit zodat zij rustig kan eten. Na een tijdje krijg je dan een hond die het vertrouwen heeft dat niemand van plan is haar eten af te pakken. Nu mag ze nog steeds rustig eten, maar ik kan wel gewoon in haar buurt lopen zonder dat ze onrustig wordt, sterker nog, ze komt zelfs met een bot lekker aan mijn voeten liggen. En dit alles is dus zonder stress gegaan, de hond moet vertrouwen krijgen in je dat is het hele geheim.

Kleine beetjes voer in de bak doen en als het op is er steeds weer wat bij doen, is het advies wat ze bij ons op de hondenschool geven. Dan leert de hond dat er juist positieve dingen gebeurt als je bij de voerbak komt.

dit is precies wat ik met fiefie heb gedaan, al van dat ze pup is, als ze ging eten deed ik er steeds iets bij...en ik kan in haar voerbak gaan zitten bij wijze van spreken en nog zal ze op haar gemak haar eten eten...

Een hond met hoge mate van voeragressie zou ik als 1e leren om op een vaste plaats te wachten totdat het eten gemaakt is en in de bak op de eetplaats staat. Dan zou ik zelf afstand nemen en de hond een 'vrij'. Eet de hond loop ik weg en ga ik rustig op de bank een krantje lezen (oid). Eerst maar eens totaal geen druk leggen op spanningen rondom de voerbak. Dit geruime tijd volhouden zodat de hond weer vertrouwen kan opbouwen rondom de voer situatie. Pas als de hond minder gestresst/angstig is wantrouwen heeft kun je gaan uitbereiden met oefeningen rondom de bak. Kleine stapjes, dus steeds iets dichter richting etensbak verhuizen met je krant.

Voor nu is dat mijn allerbelangrijkste advies, haal alle spanningen rondom het eten weg. Pas dan kun je meer stressvrij verder trainen.

trainen in directe relatie tot de hond heeft totaal geen nut als er teveel wantrouwen is!

hey,

snap wel dat je geen raar gedrag wou van je hond, maar ander positieve manier is idd beter.

Je hond rustig laten eten is natuurlijk belangrijk, maar ik vind ook dat je ten allertijde aan het eten moet kunnen komen zonder problemen.

Bovenvermelde tips van hond eten uit de hand geven en lekkere dingen bij gooien vind ik heel goeie tips - doe dat ook zo
Verder heb ik Geike ook geleerd geduldig te leren wachten op haar eten. Ik prepareer 's morgens voor ik naar werk ga haar kong + rest voeding in bak. Die laat ik dan even staan tot ik mijn eigen gerief klaar heb gemaakt om naar werk te vertrekken. Ze wacht rustig en weet dat ze het eten niet mag opeisen. wanneer ik eetbak neerzet doe ik haar eerst naar mij kijken (echt mijn gezicht). Je doet dit door gewoon te wachten tot hij kijkt. Duurt meestal niet zo lang. Wanneer ze dat doet zet ik eetbak neer en mag ze eten.
Ilja, heeft eens een filmpje geplaatst over aandacht hond krijgen door iedere keer wanneer hond naar jou kijkt (gezicht) een brokje te gooien. Hond gaat brokje oprapen en kijkt dan weer naar jou, dan smijt je volgend brokje. Doe ik ook. Is leuk spelletje + je bouwt goede relatie op qua aandacht & vertrouwen.

Laat de negatieve ervaringen nu maar los. Begin weer met schone lei. Hond leeft in het nu, dus die kan dit rap te boven komen, als jij dit ook kan.

Succes!!

ik kan haar ergens wel snappen ... ik heb mijn honden ook geleerd dat ik ten allen tijden in hun bak kan zitten ... bv als ik ooit medicatie moet toedienen ed ... ook voor het rustig kunnen neerzetten van de kom heb ik aangeleerd met het wachten ... en dit dmv de halsband stilletjes vast te houden en wachten te zeggen en zo iedere keer een beetje tijd op te bouwen en steeds losser te laten ... en nu wachten ze netjes tot hun bakje staat en ik zeg pak maar

Hier schrok ik even van..
Maar als ik niet beter zou weten zou ik precies hetzelfde doen.
Ik vind dat sommige mensen er wel een beetje overgaan met hun mening.
Als je een mening hebt, zeg die dan, of liever typ, die normaal.
Maar goed, nu zou ik dat niet meer zo afleren.
Ik zou inderdaad naar de hondeschool gaan.
Maar misschien moest je niet alleen raad vragen aan de buurman?
Misschien moest je naar meerdere personen gegaan zijn met je probleem?
Maar goed , dat is nu te laat.
Ze is inderdaad bang van je, omdat ze denkt dat je haar weer in zo'n dreigende houding zal vastgrijpen.
Ik zou eerlijk gezegd ook bang zijn.

Onze border collie is ook agressief als het over haar eten gaat.
Wel niet tegenover ons. Tegenover onze golden retriever.
Tijdens onze border aan het eten is mag onze golden er niet bij komen, want de border gromt meteen.
Voor ons is dit geen probleem.
Maar met jullie hond zou ik wel eens raad gaan vragen.

Kleine beetjes voer in de bak doen en als het op is er steeds weer wat bij doen, is het advies wat ze bij ons op de hondenschool geven. Dan leert de hond dat er juist positieve dingen gebeurt als je bij de voerbak komt.

In dit geval vind ik dat op dit moment geen goed idee, de hond heeft al slechte ervaringen bij de etensbak, beter eerst tot rust laten komen en vertrouwen vatten. Deze hond misschien liever nooit meer storen (ook niet positief) bij haar eten.

Dan zou ik naar Dobry en Petra luisteren. Die weten veel meer van dit soort dingen

Kleine beetjes voer in de bak doen en als het op is er steeds weer wat bij doen, is het advies wat ze bij ons op de hondenschool geven. Dan leert de hond dat er juist positieve dingen gebeurt als je bij de voerbak komt.

Dit soort trainingsmethodes zijn heel leuk als je een pup hebt en om de pup te leren dat 'baas' bij de etensbak een feestje betekent. Eenmaal die ervaring kun je daar de rest van z'n leven op teren in verreweg de meeste gevallen. Niet te vergelijken met een hond die al heel veel vertrouwen is verloren!

Dan dit; maar ik vind ook dat je ten allertijde aan het eten moet kunnen komen zonder problemen.

Dat is in een ideale wereld het meest ideale Als de jonge hond geleerd heeft dat 'baas' bij de bak feestje betekent zul je hier in de regel weinig problemen mee ondervinden. De hond heeft het vertrouwen dat je er niet op uit bent om iets van hem te stelen.

Verplaatst je eens in de hond. Die vind het niet zo natuurlijk dat jij zomaar aan zijn eten zit en als je hier ook nog een het vertrouwen geschaad hebt zal zijn wantrouwen alleen maar groeien. Schaden we daarbij ook nog eens het vertrouwen door de hond hard en onvoorspel aan te pakken op zijn verdedigen zit je in een behoorlijke vertrouwenscrisis.

Waar komt toch de gedachte vandaan dat wij mensen maar ALLES moeten kunnen, dwars door alle grenzen van de hond heen? Vuistregel is hier hier >>> geef ik als mens respect, respecteer ik zijn zone en zijn natuurlijke hond zijn, dan krijg ik respect. Niet omdat ik superieur mens ben, maar omdat ik door het geven van mijn respect vertouwen krijg!

Even nog een eigen ervaringkje

gisteren hadden we Lola eten gegeven en ze was in de keuken lekker aan het kluiven op een flink vleesbot. Mijn vriend en ik waren ondertussen in de keuken iets aan het overleggen waarbij mijn vriend wat een en weer liep. Het viel me op dat steeds als hij naar een bepaalde kant in de richting van de hond liep, schoof Lola het bot een endje de andere kant op, alsof ze het toch niet voor 100% vertrouwde. Bij mij doet ze dat overigens niet.

Als je een hond wilt leren dat je (in een noodgeval!) bij haar eten mag komen, werkt het het beste om de hond tijdens het eten nog wat extra's in de bak erbij te geven.
Dan leert ze op den duur: Een hand bij bij de bak betekend: leuk, meer eten!

Nu is je hond inmiddels wat getraumatiseerd natuurlijk. Dus ik zou het extra eten van bovenaf in de bak laten vallen. Als ze dat eenmaal door heeft kun je je hand dan steeds lager brengen.
Denk erom dat je de hond niet gaat aanstaren! Dat is een teken van agressie en dat wil je niet. Je wilt haar vertrouwen terugwinnen he.

Als dat laatste eenmaal gelukt is zul je in een noodgeval het eten van je hond kunnen pakken, omdat ze dan denkt dat je haar meer gaat geven.

Een hond zijn gekregen eten afpakken is heel onnatuurlijk, dat moet je zo min mogelijk doen.

ik keur haar methode zeker niet goed ... maar daarom zijn jullie er he om haar raad te geven

ik laat men hondjes ook rustig eten .. maar kan ze wel rustig een aaitje geven ofzo zonder dat ze me naar bekijken of grommen

Mijn ervaring is dat er geen voernijd is als ik als mens de voerbak niet op de grond zet, maar vast heb en blijf houden.
(ik strooi ook wel eens wat voer (brokjes) los verspreid op de grond, en laat de honden dit opscharrelen)

Dan kan een hond met voedingsnijd zonder gegrauw eten en ook kunnen meerdere honden samen uit een bak (die ik vasthoud) eten (die dat bv normaal gesproken niet kunnen). Ik blijf dan zelf heel rustig en ontpannen en praat rustig wat, in een later stadium raak ik de hond aan en neem ik wat voer uit de bak om hem te voeren.

Altijd met rust en ruimte om de hond heen.

Het ergernisfilmpje is niet meer te zien, maar zelfs daar zag je dat als de bak vastgenomen werd en er meer ruimte was, dit minder bedreigend was voor de hond en hij minder angst had en dus ook niet gromde.

De makers van het filmpje geven dus niet alleen (naar mijn mening) een totaal verkeerde beoordeling van het gedrag, daarbij een totaal verkeerde therapie, maar zien ook niet, dat wat zij denken dat een gevolg van hun therapie is, een gevolg is van een andere benaderingswijze.

Wat zij wel laten zien is dat het niet goed is uitsluitend te geloven in een theorie en methode, en voorzichtig moet zijn met conclusies trekken (in dit geval gebaseerd op verkeerde beoordeling).

Je moet altijd proberen om je hond goed te lezen en daarop je gedrag en opvoeding aan te passen. Rust en ontspanning te creeren en ook de actie van een spel kan wonderen verrichten. Daarbij moet je je hond echt laten samenleven met je en ontstaan mi veel problemen doordat honden vaak fulltime alleen gelaten worden.

Ik voed mijn honden al jaren niet meer op, zij krijgen echter wel de kans om volledig hond te zijn en veel samen te spelen, en leven met ons samen!
Het valt mij op dat ze (wij wonen zeer geisoleerd in het bos) als we ze mee de 'bewoonde' wereld innemen, ze ontspannen zijn, rustig en zich verassend goed aan verschillende situaties aanpassen en vaak beter luisteren dan zeer 'getrainde' honden.

@Chris, een Saarloosje?
Lekker bekkie!

Pups leer ik inderdaad dat mijn hand of mijn aandacht voor hun eten hen alleen maar meeeeer eten/lekkers oplevert.

Biko was drie toen ik hem kreeg. De eerste dag ligt hij naast me, ik wilde hem aaien, maar hij bleek een balletje vast te hebben en beet me direct in mn arm. Niet door, maar wel hard.
Met voer begon hij al met grommen als ik bij hem in de buurt kwam, ook als ik niet naar hem toe kwam, maar langs hem moest.
Dat zijn we dus rustig gaan oefenen. Biko was niet bang, maar tollereerde niemand in de buurt van zijn eten.
Ik ben begonnen met alles uit de hand te geven, waarvoor hij wat moest doen. Luisterde hij niet, at hij ook niet. Simpele oefeningtjes, steeds ietsje moeilijker maar wel haalbaar.
Daarna met een bak erbij, steeds 1 brokje erin, nog een brokje, bak vastgehouden en zo verder.

Nu kan ik al jaren alles van hem pakken.
Maar bij vreemden is het wel opletten, want het is voor hem niet vanzelfsprekend dat iedereen aan zijn eten of speelgoed mag zitten. Hij wordt hier wel steeds wat makkelijker in waar ik bij ben, als ik zeg dat het oke is, is het ook oke. Hij krijgt het wel altijd terug of er iets beters voor in de plaats. Dat is onze afspraak zeg maar

Overigens is heel belangrijk om te weten dat lip optrekken/tanden laten zien ook een 'autonome respons' kan zijn. Ofwel een ongecontroleerde beweging aangestuurd door het zenuwstelsel.
Biko had dit. Als je met je hand richting zijn bek ging, ging zijn lip automatisch oomhoog. Je ziet dit vaker en het is ook weleens onderzocht.
Het is net als dat wij knipperen als iemand in ons oog blaast.
Na een tijdje oefenen, ging die respons ook weg. Want er werd nooit iets afgepakt, dus stierf die reactie uit. Maar wel belangrijk om te weten, ook nog een reden waarom je hond nooit moet straffen voor zulk soort dingen.

Biko heeft mijn vader ook een keer gebeten toen die hem een bot had gegeven en daarna nog een aai wilde geven. Ik stond in de keuken. Mijn vader heeft hem uit reactie een schop gegeven en 'foei' gezegd met een heel boze stem (ik schrok me ook rot). Biko heeft daarna maanden geen botje meer aangeraakt. Als ik met een botje kwam werd hij zenuwachtig.
Zo zie je dat een hond het ook niet altijd koppeld aan zijn actie. In dit geval dacht Biko zoiets als: 'botten zijn gevaarlijk! Je kauwt erop en dan krijg je ineens op je kop!'
Inmiddels heeft hij weer zoveel met mijn vader gespeeld dat hij hem ook weer helemaal top vind gelukkig!

Biko, het 'lekkere bekkie' is Oeral een van onze West Siberische Laika pups (zie bv onze website), hij is in eigendom van een vriendin van ons en inmiddels volwassen. Nog steeds een bekkie, maar nu een knappe bek geworden.

Ik vond zijn blik wel passen bij sommige topicreacties. Ik had eerst een kattekop, maar dat mocht niet van de moderators.